Sandakan camp

rdf:langString Obóz jeniecki w Sandakanie

rdf:langString Obóz jeniecki w Sandakanie (ang. Sandakan POW Camp, malajski Kem Tawanan Perang Sandakan) – obóz jeniecki z okresu II wojny światowej, urządzony przez Cesarską Armię Japońską w pobliżu Sandakanu, stolicy brytyjskiego protektoratu Borneo Północne. W latach 1942–1945 skierowano doń 2850 alianckich jeńców wojennych, w tym 2026 Australijczyków i 824 Brytyjczyków. Jeńców wykorzystywano jako siłę roboczą przy budowie japońskiego lotniska wojskowego. Warunki bytowe i traktowanie, początkowo znośne, stopniowo się pogarszały, zwłaszcza po tym, gdy latem 1943 roku Kempeitai zlikwidowała jeniecką konspirację. W obozie szerzyły się głód i choroby, a jeńcy padali ofiarą bestialstwa strażników. Na początku 1945 roku japońskie dowództwo podjęło decyzję o ewakuacji jeńców na zachodnie wybrzeże protektoratu. Trzy kontyngenty odesłano w głąb Borneo odpowiednio w styczniu, maju i czerwcu tegoż roku. Przeprawa szlakiem o długości około 250 kilometrów, wiodącym przez bagna i pokryte gęstą puszczą góry, przekształciła się w „marsze śmierci”, podczas których jeńcy masowo ginęli z wyczerpania lub z rąk strażników. Ci, którym udało się przeżyć, dotarli tylko do , gdzie niemal wszyscy zmarli lub zostali wymordowani przez Japończyków. Niezdolnych do marszu jeńców pozostawiono w Sandakanie, gdzie wszyscy zmarli z głodu i chorób lub zostali zabici przez strażników. Spośród 2434 jeńców, którzy znaleźli się w obozie i nie opuścili go do czasu rozpoczęcia „marszów śmierci”, ocalało zaledwie sześciu Australijczyków – byli to wyłącznie uciekinierzy. Pozostali jeńcy zginęli w Sandakanie, w trakcie „marszów śmierci” lub w prowizorycznych obozach w Ranau. Ponadto jeszcze przed styczniem 1945 roku 408 alianckich żołnierzy przeniesiono do innych obozów i więzień, a kolejnym ośmiu powiodła się ucieczka. Z tej liczby 241 jeńcom udało się przeżyć wojnę.