Saiga antelope

rdf:langString Altnaza antilopo

rdf:langString La altnaza antilopo aŭ sajgao (Saiga tatarica) el la ordo de parhufuloj kaj familio de bovedoj loĝas en Ŝinĝjango kaj la Interna Mongolio de Ĉinio, iama Sovetunio kaj Mongolio. Somere ĝi surhavas dorse flavbrunajn harojn, sed ĝiaj gropaj makuloj, abdomeno kaj vosto prezentiĝas blankaj. Vintre ĝi sin vestas per densa, longa kaj tute blanka hararo. Ĝi distingiĝas ĉefe per sia ŝvela nazo kun naztruoj malsupren direktitaj. Ĝi longas 1,2-1,7 m., altas 75–80 cm. kaj pezas 36–69 kg. La kornoj de la maskla besto estas rektaj kaj eĝhavaj kun longeco de 20–26 cm. La femala besto ne portas kornojn. La antilopoj vivas sur vastaj dezertaj aŭ duondezertaj ebenaĵoj, kie la temperaturo draste ŝanĝiĝas en tagnokto. Ili agas ofte en eta grupo el kelkaj ĝis dekkelkaj. Aŭtune ili amase migras suden, al valoj kie abundas herboj kaj regas varmeta klimato. La sekvantan aprilon ili revenas norden, en malgranda grupo, 2-6-ope. Tiam la masklaj bestoj iras en la fronto kaj la femalaj poste. En la somera restadejo ili kolektive agas. Malaltaj arbustoj kaj herboj estas iliaj manĝaĵoj. Manĝinte sukoplenan manxgaĵon, ili ne soifas dum longa tempo. Hardite de la medio, ili ne timas froston, sed humidecon. Ili estas akraflaraj kaj kuras rapide, la rapideco de ilia kurado atingas 60 km. hore. Ili pariĝas en decembro. Post gravedeco de ĉ. kvin monatoj, la femala besto naskas en la sekvanta majo, ĉiufoje 1-3 idojn. Ĝenerale, ĝi naskas unu idon en la unua nasko kaj du aŭ hazarde tri idojn en la postaj naskoj. Post 30 minutoj la novnaskito povas stariĝi, post ses horoj ĝi povas sekvi sian patrinon, kaj post ok monatoj ĝi fariĝas same granda kiel ĝiaj gepatroj. En la pasinteco ekzistis multaj altnazaj antilopoj, sed pro troa ĉasado ili preskaŭ neniiĝis en la mondo. Nun ili estas rigore protektataj. La bredataj altnazaj antilopoj ne povas vivi longan tempon. La korno de la besto estas valora drogo.