Relativism

http://dbpedia.org/resource/Relativism an entity of type: Thing

El relativisme és una posició que considera que quelcom (un enunciat, una pauta de conducta, una norma, una concepció) està vinculat a una altra entitat i, per tant, no es pot entendre si no és amb referència a aquesta. Es pot distingir, entre d'altres, el relativisme cultural, el cognoscitiu, el moral, el lingüístic i l'epistemològic. rdf:langString
Relativismus (z lat. relativus, poměrný, vztažný) může označovat velmi široké spektrum postojů a názorů, které obvykle netvoří žádný soudržný systém. Všem je patrně společný názor, že něco, co jiní pokládají za absolutní a na ničem nezávislé, ve skutečnosti závisí na něčem jiném a může se tedy i měnit. Moderní označení relativismus je problematické tím, že naznačuje, jako by se jednalo o ucelený myšlenkový systém, ačkoli ve skutečnosti jde spíš o rozmanité a často polemické nebo jen provokující tendence. rdf:langString
Σχετικισμός είναι η φιλοσοφική άποψη ότι δεν υπάρχει νόημα και αξία σε τίποτα λόγω έλλειψης ενός κοινού σημείου αναφοράς, έτσι όλες οι απόψεις έχουν την ίδια ισχύ ή κάθε άποψη έχει την δική της αλήθεια. rdf:langString
Relativisme berasal dari kata Latin, relativus, yang berarti nisbi atau relatif. Sejalan dengan arti katanya, secara umum relativisme berpendapat bahwa perbedaan manusia, budaya, etika, moral, agama, bukanlah perbedaan dalam hakikat, melainkan perbedaan karena faktor-faktor di luarnya. Sebagai paham dan pandangan etis, relativisme berpendapat bahwa yang baik dan yang jahat, yang benar dan yang salah tergantung pada masing-masing orang dan budaya masyarakatnya. Ajaran seperti ini dianut oleh , , dan pengikut-pengikutnya, maupun oleh kaum Skeptik. rdf:langString
Il relativismo è una posizione filosofica che nega l'esistenza di verità assolute, o mette criticamente in discussione la possibilità di giungere a una loro definizione assoluta e definitiva.In Europa se ne riconosce la prima comparsa all'interno della sofistica greca; in seguito posizioni relativiste furono espresse dallo scetticismo antico e moderno, dal criticismo, dall'empirismo e dal pragmatismo. rdf:langString
상대주의(相對主義)는 경험과 문화 등 여러 가지 조건의 차이에 따라 가치 판단 또는 진실의 기준이 달라진다는 것을 주요 내용으로 하는 사상이다. 모든 가치의 절대적 타당성을 부인하고 모든 것이 상대적이라고 보는 입장이다. 그러나 상대주의 사상은 하나로 정해져 있는 것이 아니며, 극단적 상대주의, 보편적·합리적 상대주의 등 여러 갈래로 나뉜다. 그리고 윤리 절대주의와 윤리 상대주의처럼 서로 반대편에 놓인 듯하면서도 사실은 보완관계에 놓인 경우도 있다. 상대주의에 대한 반대어로 절대주의가 있다. rdf:langString
相対主義(そうたいしゅぎ、英: relativism、独: Relativismus、仏: relativisme)は、経験事象に対する見方が、その他の経験事象に対する見方との相対的関係(is relative to)すなわち依存関係(is dependent on)においてしか客観的にはありえない、という考え方である。 rdf:langString
Relatywizm – pogląd filozoficzny, wedle którego prawdziwość wypowiedzi można oceniać wyłącznie w kontekście systemu, w którym są one wypowiadane. Tym samym relatywizm stwierdza, że nie istnieją zdania niosące absolutną treść, których ocena byłaby identyczna i niezależna od jej kontekstu. Prawdziwość dowolnego sądu zależy od przyjętych założeń, poglądów czy podstaw kulturowych. Relatywizm przeciwstawiany jest absolutyzmowi. rdf:langString
Релятиві́зм (від лат. relativus — відносний) — філософський, методологічний принцип, що підкреслює примат відносності між об'єктами та процесами, підкреслюючи тимчасовість їх субстанціальних властивостей, який полягає у метафізичній умовності змісту пізнання. rdf:langString
相对主义是一種主張沒有絕對,只有相對的理論類型。其共同的主题是:经验、思想、价值,甚至是实在之中的一些主要方面总是相对于其他东西而成立的,但原因却不清楚。例如,正当理由、道德准则或真理的标准有时是相对于语言、文化或生物构成的。尽管相对主义的思想系统往往会导出难以置信的结论,但这些结论中总是有点诱人的东西,因而使很多背景迥异的思想家为之着迷。 相对主义几乎遍及每一个哲学领域。描述性的相对主义的许多版本就涉及到社会科学的一些哲学问题,如对于异族文化或遥远历史时代的理解和解释。其他版本的相对主义涉及到关于精神内容的哲学问题。还有一些版本的相对主义涉及到科学哲学,如概念变化和不可通约性。 相对主义的话题也蔓延到哲学领域之外;例如,道德相对主义的某些版本甚至威胁到我们关于标准和价值的看法,并通过这一点威胁到许多社会和法律制度。有人说真理或理由或多或少也是相对的,如果这种看法正确的话,那就会对客观性,知识和与智力发展等最根本的问题产生巨大影响。 相对主义的争论往往开始于一些无人质疑的地方——如我们都是一些处在文化和历史某个阶段上的生物;或如正当理由不可能永远正当;或如我们不能不用语言来交谈;或如我们不能不用概念来思想,等等——最终却得出一些难以置信,前后矛盾的结论。争论双方对于如何避免从分歧的起点滑向令人不快的终点,却总也达不成共识。 rdf:langString
هذه الصفحة عن المفهوم الفلسفي. إن كنت تقصد المفهوم الفيزيائي انظر النسبية النسبية أو المذهب النسبي، هي مجموعة من الآراء الفلسفية التي ترفض الادعاءات بالموضوعية فيما يتعلق بمجال ما، وتؤكد على الصلة بين الحقائق في أي مجال من جهة ومنظور المراقب أو السياق الذي تُقيّم من خلاله من جهة أخرى. تتعدد الأشكال المختلفة للنسبية، وتختلف فيما بينها من حيث نطاقها وحجم الجدل المحيط بها. يشمل نطاق النسبية الأخلاقية الاختلافات في الأحكام الأخلاقية بين الناس والثقافات، بينما تنطوي النسبية الأبستمولوجية على الفكرة القائلة بوجود حقائق نسبية لا مطلقة فيما يتعلق بمعايير الإيمان أو التبرير أو العقلانية. ينطوي مفهوم النسبية الطورية أيضًا على غياب الحقائق المطلقة، إذا ترتبط الحقيقة دائمًا بإطار مرجعي ما، كاللغة أو الثقافة مثلًا (النسبوية الثقافية). تتشابه بعض أشكال النسبية مع الشكوكية الفلسفية. تسعى النسبية الوصفية rdf:langString
Relativismo estas (ofte niajn tagojn) vorto aludanta plurajn konceptojn kaj referencas precipe al la akiro de la vero, diversforme akirita aŭ tute neekirebla. Pro tio ke la vero estas akordo de la homa menso kun la objekto enketita, prave estas dirate ke la vero estas relativa. Tia konceptado, foje apogita sur filozofiaj logikaĵoj, havas gravajn konsekvencojn se tia konsento etendiĝas ĝis la etikaj principoj, ĉar signifus ke eĉ pri tiuj ne povas esti akordo, kaj se ne pri tiuj, ankaŭ ne en la komunaj interpopolaj kaj interpersonaj rilatoj. Ĉi-kaze relativismo estas absoluta. rdf:langString
Der Relativismus, gelegentlich auch Relationismus (entsprechend von lateinisch relatio, „Verhältnis“, „Beziehung“), ist eine philosophische Denkrichtung, welche die Wahrheit von Aussagen, Forderungen und Prinzipien als stets von etwas anderem bedingt ansieht und absolute Wahrheiten verneint – dass also jede Aussage auf Bedingungen aufbaut, deren Wahrheit jedoch wiederum auf Bedingungen fußt und so fort. Diese Rahmenbedingungen ermöglichen es, die Aussage auch zu verändern und zu verhandeln. Relativisten begründen dies oft mit dem epistemologischen Argument, dass eine sichere Erkenntnis der Welt unmöglich ist. Andere verweisen auf den zusammengesetzten Charakter von Wahrheiten, die stets auf andere Wahrheiten Bezug nehmen. rdf:langString
El relativismo es una posición filosófica que niega la existencia de verdades absolutas. En otras palabras, considera al saber como incompleto y sostiene que el conocimiento humano es relativo, subjetivo e incapaz de ser objetivo, ya que está influenciado por la historia y otras ideas preconcebidas. El relativismo se relaciona con la actitud antimetafísica desarrollada en campos como: la filosofía, la antropología, la sociología, entre otros. En general, las discusiones sobre el relativismo se centran en cuestiones concretas; por ejemplo, el relativismo gnoseológico considera que no hay verdad objetiva y que siempre la validez de un juicio depende de las condiciones en que este se enuncia; o el relativismo moral, que sostiene que no hay bien o mal absolutos, sino dependientes de las circun rdf:langString
Erlatibismoa doktrina filosofiko popularra eta aldi berean sutsuki arbuiatua izan da. Haren aldekoak tolerantziaren aldeko doktrina dela diote, tolerantea denaren posizio epistemiko eta etiko posible bakarra. Haren aurkakoek berriz haren inkoherentzia eta permisibitate intelektual akritikoa salatzen dute. Etikatik epistemologiara, antropologiatik erlijiora, erlatibismoaren korronteak denetan eragin du. rdf:langString
Le relativisme est un « mouvement de pensée qui traverse les siècles depuis l'Antiquité gréco-romaine », pour désigner un ensemble de doctrines variées qui ont pour point commun de défendre la thèse selon laquelle le sens et la valeur des croyances et des comportements humains n’ont pas de références absolues qui seraient transcendantes. Le succès du relativisme culturel à partir de la seconde moitié du XXe siècle, et à visée politique dans les années 1980, en Occident, a assuré la primauté et même l’exclusivité à ce sens du mot. Les idéologues anti-réalistes ont, eux aussi, souvent usé du terme « relativisme » dans un sens particulier parce qu'il se rattache à l’historicisme, un des traits « le plus accusé de notre temps ». rdf:langString
Relativism is a family of philosophical views which deny claims to objectivity within a particular domain and assert that valuations in that domain are relative to the perspective of an observer or the context in which they are assessed. There are many different forms of relativism, with a great deal of variation in scope and differing degrees of controversy among them. Moral relativism encompasses the differences in moral judgments among people and cultures. Epistemic relativism holds that there are no absolute principles regarding normative belief, justification, or rationality, and that there are only relative ones. Alethic relativism (also factual relativism) is the doctrine that there are no absolute truths, i.e., that truth is always relative to some particular frame of reference, su rdf:langString
Relativisme is het idee dat een bepaald concept (waarheid, schoonheid, het goede etc.) niet op zich staat, maar afhankelijk is van iets anders. Meestal wordt bedoeld dat waarheid relatief is. De waarheid van een uitspraak of theorie is dan niet absoluut, maar afhankelijk van de mens (het subject, de waarnemer) met zijn specifieke eigenschappen. rdf:langString
Релятиви́зм (от лат. relativus — относительный) — методологический принцип, состоящий в абсолютизации относительности и условности содержания познания. Релятивизм происходит из одностороннего подчёркивания постоянной изменчивости действительности и отрицания относительной устойчивости вещей и явлений. Гносеологические корни релятивизма — отказ от признания преемственности в развитии знания, преувеличение зависимости процесса познания от его условий (например, от биологических потребностей субъекта, его психического состояния или наличных логических форм и теоретических средств). Факт развития познания, в ходе которого преодолевается любой достигнутый уровень знания, релятивисты рассматривают как доказательство его неистинности, субъективности, что приводит к отрицанию объективности познани rdf:langString
O relativismo é o conceito de que os pontos de vista não têm uma verdade absoluta ou validade intrínsecas, mas eles têm apenas um valor relativo, subjetivo, e de acordo com diferenças na percepção e consideração. Max Weber, em suas obras sobre epistemologia, abre espaço para o relativismo nas ciências da cultura quando diz que a ciência é verdade para todos que querem a verdade, ou seja, por mais diferentes que sejam as análises geradas por pontos de vista culturais diferentes, elas sempre serão cientificamente verdadeiras, enquanto não refutadas. rdf:langString
Relativism är en filosofisk ståndpunkt som sätter någonting i relation till något annat. Enligt boken Den svårfångade relativismen: en uppslagsbok kan ting ur ena kolumnen i nedanstående uppställning ställas relativt till ting i den andra kolumnen: rdf:langString
rdf:langString Relativism
rdf:langString النسبية (مذهب فلسفي)
rdf:langString Relativisme
rdf:langString Relativismus
rdf:langString Relativismus
rdf:langString Σχετικισμός
rdf:langString Relativismo
rdf:langString Relativismo
rdf:langString Erlatibismo
rdf:langString Relativisme
rdf:langString Relativisme
rdf:langString Relativismo
rdf:langString 상대주의
rdf:langString 相対主義
rdf:langString Relatywizm
rdf:langString Relativisme
rdf:langString Relativismo
rdf:langString Релятивизм
rdf:langString Relativism
rdf:langString 相對主義
rdf:langString Релятивізм
xsd:integer 48041
xsd:integer 1124519107
xsd:date 2007-06-30
rdf:langString هذه الصفحة عن المفهوم الفلسفي. إن كنت تقصد المفهوم الفيزيائي انظر النسبية النسبية أو المذهب النسبي، هي مجموعة من الآراء الفلسفية التي ترفض الادعاءات بالموضوعية فيما يتعلق بمجال ما، وتؤكد على الصلة بين الحقائق في أي مجال من جهة ومنظور المراقب أو السياق الذي تُقيّم من خلاله من جهة أخرى. تتعدد الأشكال المختلفة للنسبية، وتختلف فيما بينها من حيث نطاقها وحجم الجدل المحيط بها. يشمل نطاق النسبية الأخلاقية الاختلافات في الأحكام الأخلاقية بين الناس والثقافات، بينما تنطوي النسبية الأبستمولوجية على الفكرة القائلة بوجود حقائق نسبية لا مطلقة فيما يتعلق بمعايير الإيمان أو التبرير أو العقلانية. ينطوي مفهوم النسبية الطورية أيضًا على غياب الحقائق المطلقة، إذا ترتبط الحقيقة دائمًا بإطار مرجعي ما، كاللغة أو الثقافة مثلًا (النسبوية الثقافية). تتشابه بعض أشكال النسبية مع الشكوكية الفلسفية. تسعى النسبية الوصفية إلى وصف الاختلافات بين الثقافات والأفراد دون أي تقييم، في حين تعتمد النسبية المعيارية تقييمًا للأخلاق أو لصحة المعتقدات في إطار معين.
rdf:langString El relativisme és una posició que considera que quelcom (un enunciat, una pauta de conducta, una norma, una concepció) està vinculat a una altra entitat i, per tant, no es pot entendre si no és amb referència a aquesta. Es pot distingir, entre d'altres, el relativisme cultural, el cognoscitiu, el moral, el lingüístic i l'epistemològic.
rdf:langString Relativismus (z lat. relativus, poměrný, vztažný) může označovat velmi široké spektrum postojů a názorů, které obvykle netvoří žádný soudržný systém. Všem je patrně společný názor, že něco, co jiní pokládají za absolutní a na ničem nezávislé, ve skutečnosti závisí na něčem jiném a může se tedy i měnit. Moderní označení relativismus je problematické tím, že naznačuje, jako by se jednalo o ucelený myšlenkový systém, ačkoli ve skutečnosti jde spíš o rozmanité a často polemické nebo jen provokující tendence.
rdf:langString Der Relativismus, gelegentlich auch Relationismus (entsprechend von lateinisch relatio, „Verhältnis“, „Beziehung“), ist eine philosophische Denkrichtung, welche die Wahrheit von Aussagen, Forderungen und Prinzipien als stets von etwas anderem bedingt ansieht und absolute Wahrheiten verneint – dass also jede Aussage auf Bedingungen aufbaut, deren Wahrheit jedoch wiederum auf Bedingungen fußt und so fort. Diese Rahmenbedingungen ermöglichen es, die Aussage auch zu verändern und zu verhandeln. Relativisten begründen dies oft mit dem epistemologischen Argument, dass eine sichere Erkenntnis der Welt unmöglich ist. Andere verweisen auf den zusammengesetzten Charakter von Wahrheiten, die stets auf andere Wahrheiten Bezug nehmen. Ethische Relativisten verwerfen die Idee absoluter ethischer Werte. Verschiedene Teilströmungen leiten daraus unterschiedliche Konsequenzen ab. Einige ethische Relativisten gehen davon aus, dass in letzter Konsequenz alle ethischen Werte und Aussagen über die Welt gleichermaßen wahr sind. Andere vertreten die Position, dass einige Aussagen "wahrer" oder "richtiger" als andere sind.
rdf:langString Σχετικισμός είναι η φιλοσοφική άποψη ότι δεν υπάρχει νόημα και αξία σε τίποτα λόγω έλλειψης ενός κοινού σημείου αναφοράς, έτσι όλες οι απόψεις έχουν την ίδια ισχύ ή κάθε άποψη έχει την δική της αλήθεια.
rdf:langString Relativismo estas (ofte niajn tagojn) vorto aludanta plurajn konceptojn kaj referencas precipe al la akiro de la vero, diversforme akirita aŭ tute neekirebla. Pro tio ke la vero estas akordo de la homa menso kun la objekto enketita, prave estas dirate ke la vero estas relativa. Relativismo, tamen, okazas nur kiam la homa menso ne uzas kiel kriterion de vero la objekton, sed ion alian: nome la speciala strukturo de la konanta menso aŭ ties kulturo aŭ sperto aŭ impresoj... Tiukaze la vero varias laŭ la sensaj kaj spiritaj kaj kulturaj kaj tempaj kaj lokaj kondicioj de la konanto: la vero do fariĝas, tiam, vere relativa ĉar ĝi pluestas malsame ĉe iu kaj ĉe alia. Tia konceptado, foje apogita sur filozofiaj logikaĵoj, havas gravajn konsekvencojn se tia konsento etendiĝas ĝis la etikaj principoj, ĉar signifus ke eĉ pri tiuj ne povas esti akordo, kaj se ne pri tiuj, ankaŭ ne en la komunaj interpopolaj kaj interpersonaj rilatoj. Ĉi-kaze relativismo estas absoluta. Relativismoj estas multaj kaj varie fundamentitaj, sed preskaŭ neniu deduktas la ekstremajn teoriajn kaj praktikajn konsekvencojn. Malsameco de moroj kaj opinioj kaj tradicioj kaj sciencaj vidpunktoj... ne konkretigas relativismon, kiu serĉas ĉiam filozofian bazon. Pro tio eblas distingi diversajn relativismojn, inter kiuj tiuj apogiĝantaj, ekzemple, sur Psikologismo, pragmatismo, empiriismo, skeptikismo ktp.
rdf:langString El relativismo es una posición filosófica que niega la existencia de verdades absolutas. En otras palabras, considera al saber como incompleto y sostiene que el conocimiento humano es relativo, subjetivo e incapaz de ser objetivo, ya que está influenciado por la historia y otras ideas preconcebidas. El relativismo se relaciona con la actitud antimetafísica desarrollada en campos como: la filosofía, la antropología, la sociología, entre otros. En general, las discusiones sobre el relativismo se centran en cuestiones concretas; por ejemplo, el relativismo gnoseológico considera que no hay verdad objetiva y que siempre la validez de un juicio depende de las condiciones en que este se enuncia; o el relativismo moral, que sostiene que no hay bien o mal absolutos, sino dependientes de las circunstancias concretas. Similares postulados se defienden tanto en el relativismo lingüístico como en el relativismo cultural.
rdf:langString Erlatibismoa doktrina filosofiko popularra eta aldi berean sutsuki arbuiatua izan da. Haren aldekoak tolerantziaren aldeko doktrina dela diote, tolerantea denaren posizio epistemiko eta etiko posible bakarra. Haren aurkakoek berriz haren inkoherentzia eta permisibitate intelektual akritikoa salatzen dute. Etikatik epistemologiara, antropologiatik erlijiora, erlatibismoaren korronteak denetan eragin du. Erlatibismoak esaten duena da ikuspuntuak ez direla objektiboki egiak eta ez direla unibertsalak; ezagutza, egia eta morala kulturari, gizarteari edo testuinguru historikoari lotuak existitzen direla, eta beraz ez direla absolutuak. Erlatibismoa auzi konkretuei aplikatu ohi zaie. Adibidez, erlatibismo moralak jende eta kultura ezberdinen moralaren artean dauden aldean barnebiltzen ditu. Erlatibismo gnoseologikoak, berriz, egia objektiborik ez dagoela kontsideratzen du, hau da, egia beti erreferentzia marko jakin baten araberakoa dela, esaterako, kultura eta hizkuntza. Erlatibismoaren baitan erlatibismo normatiboa eta deskriptiboa ere bereizi daitezke. Deskriptiboak jende eta kulturen arteko aldeak ebaluatu edo epaitu gabe aztertzen ditu, eta normatiboak, aldiz, ikuspuntu baten egiazkortasuna edo moralitatea epaitzen dute marko jakin batean.
rdf:langString Le relativisme est un « mouvement de pensée qui traverse les siècles depuis l'Antiquité gréco-romaine », pour désigner un ensemble de doctrines variées qui ont pour point commun de défendre la thèse selon laquelle le sens et la valeur des croyances et des comportements humains n’ont pas de références absolues qui seraient transcendantes. Le succès du relativisme culturel à partir de la seconde moitié du XXe siècle, et à visée politique dans les années 1980, en Occident, a assuré la primauté et même l’exclusivité à ce sens du mot. Les idéologues anti-réalistes ont, eux aussi, souvent usé du terme « relativisme » dans un sens particulier parce qu'il se rattache à l’historicisme, un des traits « le plus accusé de notre temps ». Le relativisme représentant depuis l'Antiquité une philosophie parmi d'autres, il en existe aujourd'hui différentes variantes. On trouve notamment un relativisme cognitif (variante du ) épousant un point de vue selon lequel « la connaissance est le produit d'une construction et qu'elle ne saurait pour cette raison être tenue pour objective ». Il existe aussi un relativisme éthique, ainsi qu'un relativisme culturel lequel affirme que « les normes et les valeurs sont propres à chaque "culture" ou "sous-culture" et qu'elles ne peuvent par suite être considérées comme fondées objectivement ». Ceci entraîne comme conséquence qu'il est difficile de comparer entre elles les cultures, car la différence de leurs référentiels respectifs devient l'élément prégnant qui invalide ou au moins relativise tous les critères de comparaison possibles. Le relativisme aujourd’hui, malgré sa prédominance dans notre univers intellectuel, fait l'objet de . Ainsi, pour le sociologue Raymond Boudon, « la prédominance actuelle du relativisme pose deux questions : celle de la validité de ses thèses et celle des raisons d'être de leur influence. »
rdf:langString Relativism is a family of philosophical views which deny claims to objectivity within a particular domain and assert that valuations in that domain are relative to the perspective of an observer or the context in which they are assessed. There are many different forms of relativism, with a great deal of variation in scope and differing degrees of controversy among them. Moral relativism encompasses the differences in moral judgments among people and cultures. Epistemic relativism holds that there are no absolute principles regarding normative belief, justification, or rationality, and that there are only relative ones. Alethic relativism (also factual relativism) is the doctrine that there are no absolute truths, i.e., that truth is always relative to some particular frame of reference, such as a language or a culture (cultural relativism). Some forms of relativism also bear a resemblance to philosophical skepticism. Descriptive relativism seeks to describe the differences among cultures and people without evaluation, while normative relativism evaluates the morality or truthfulness of views within a given framework.
rdf:langString Relativisme berasal dari kata Latin, relativus, yang berarti nisbi atau relatif. Sejalan dengan arti katanya, secara umum relativisme berpendapat bahwa perbedaan manusia, budaya, etika, moral, agama, bukanlah perbedaan dalam hakikat, melainkan perbedaan karena faktor-faktor di luarnya. Sebagai paham dan pandangan etis, relativisme berpendapat bahwa yang baik dan yang jahat, yang benar dan yang salah tergantung pada masing-masing orang dan budaya masyarakatnya. Ajaran seperti ini dianut oleh , , dan pengikut-pengikutnya, maupun oleh kaum Skeptik.
rdf:langString Il relativismo è una posizione filosofica che nega l'esistenza di verità assolute, o mette criticamente in discussione la possibilità di giungere a una loro definizione assoluta e definitiva.In Europa se ne riconosce la prima comparsa all'interno della sofistica greca; in seguito posizioni relativiste furono espresse dallo scetticismo antico e moderno, dal criticismo, dall'empirismo e dal pragmatismo.
rdf:langString 상대주의(相對主義)는 경험과 문화 등 여러 가지 조건의 차이에 따라 가치 판단 또는 진실의 기준이 달라진다는 것을 주요 내용으로 하는 사상이다. 모든 가치의 절대적 타당성을 부인하고 모든 것이 상대적이라고 보는 입장이다. 그러나 상대주의 사상은 하나로 정해져 있는 것이 아니며, 극단적 상대주의, 보편적·합리적 상대주의 등 여러 갈래로 나뉜다. 그리고 윤리 절대주의와 윤리 상대주의처럼 서로 반대편에 놓인 듯하면서도 사실은 보완관계에 놓인 경우도 있다. 상대주의에 대한 반대어로 절대주의가 있다.
rdf:langString 相対主義(そうたいしゅぎ、英: relativism、独: Relativismus、仏: relativisme)は、経験事象に対する見方が、その他の経験事象に対する見方との相対的関係(is relative to)すなわち依存関係(is dependent on)においてしか客観的にはありえない、という考え方である。
rdf:langString Relativisme is het idee dat een bepaald concept (waarheid, schoonheid, het goede etc.) niet op zich staat, maar afhankelijk is van iets anders. Meestal wordt bedoeld dat waarheid relatief is. De waarheid van een uitspraak of theorie is dan niet absoluut, maar afhankelijk van de mens (het subject, de waarnemer) met zijn specifieke eigenschappen. De term relativisme kan echter ook het bestaan ontkennen van een objectief moreel standpunt of objectieve esthetische kwaliteiten van een kunstobject. Afhankelijk van de context waarin de term relativisme gebruikt wordt, is het duidelijk of het gaat om een epistemologisch, ethisch of esthetisch relativisme. Het is overigens perfect mogelijk dat een ethisch relativist toch geen aanhanger is van het kennistheoretisch relativisme.
rdf:langString Relatywizm – pogląd filozoficzny, wedle którego prawdziwość wypowiedzi można oceniać wyłącznie w kontekście systemu, w którym są one wypowiadane. Tym samym relatywizm stwierdza, że nie istnieją zdania niosące absolutną treść, których ocena byłaby identyczna i niezależna od jej kontekstu. Prawdziwość dowolnego sądu zależy od przyjętych założeń, poglądów czy podstaw kulturowych. Relatywizm przeciwstawiany jest absolutyzmowi.
rdf:langString O relativismo é o conceito de que os pontos de vista não têm uma verdade absoluta ou validade intrínsecas, mas eles têm apenas um valor relativo, subjetivo, e de acordo com diferenças na percepção e consideração. Max Weber, em suas obras sobre epistemologia, abre espaço para o relativismo nas ciências da cultura quando diz que a ciência é verdade para todos que querem a verdade, ou seja, por mais diferentes que sejam as análises geradas por pontos de vista culturais diferentes, elas sempre serão cientificamente verdadeiras, enquanto não refutadas. Assim podemos concluir que o Relativismo é um termo filosófico que se baseia na relatividade do conhecimento e repudia qualquer verdade ou valor absoluto. Todo ponto de vista é válido e necessário. Na filosofia moderna o relativismo por vezes assume a denominação de "relativismo cético", relação feita com sua crença na impossibilidade do pensador ou qualquer ser humano chegar a uma , muito menos absoluta. Nietzsche na sua obra "A Gaia Ciência", no tópico intitulado "Nosso novo infinito", assim afirma: "o mundo para nós tornou-se novamente infinito no sentido de que não podemos negar a possibilidade de se prestar a uma infinidade de interpretações"; frase que Michel Foucault objeta: "Se a interpretação nunca se pode completar, é porque simplesmente não há nada a interpretar...pois, no fundo, tudo já é interpretação". No diálogo platônico "Teeteto", atribui-se a Protágoras uma concepção relativista do conhecimento, por haver afirmado que "o homem é a medida de todas as coisas". Nesse caso, cada um de nós é, por assim dizer, o juiz daquilo que é e daquilo que não é. Sócrates levanta então uma série de objeções contra essa forma radical de relativismo subjetivista, tentando mostrar a incoerência interna da suposição de que o que parece verdadeiro a alguém é verdadeiro para ele ou ela. Se são verdadeiras todas as opiniões mantidas por qualquer pessoa, então também é preciso reconhecer a verdade da opinião do oponente de Protágoras que considera que o relativismo é falso. Ou seja, se o relativismo é verdadeiro, então ele é falso (desde que alguém o considere falso). Haveria, por assim dizer, uma auto-refutação (ou uma autodestruição) do relativismo cognitivo. Em nossos dias, o relativismo cognitivo tem assumido várias formas distintas. Nas versões mais radicais, entende-se que quaisquer opiniões são igualmente justificáveis, dadas suas respectivas regras de evidência, e que não há questão objetiva sobre qual conjunto de regras deve ser preferido ("igualitarismo cognitivo" ou tese da "equipolência das razões"). Em suma, é possível dar boas razões tanto para se admitir quanto para se recusar qualquer opinião. E, portanto, o procedimento de dar boas razões nunca permite decidir entre opiniões rivais, nunca nos obriga a substituir uma crença por outra. Nesse caso, uma crítica do relativismo cognitivo pode ser feita de acordo com a seguinte linha argumentativa (seguida, por exemplo, por Paul Boghossian em ""): se toda regra de evidência é tão boa quanto qualquer outra, então para que uma opinião qualquer seja tomada como justificada basta formular um conjunto apropriado de regras em relação ao qual ela está justificada. Em particular, a opinião de que nem toda regra de evidência é tão boa quanto qualquer outra deve poder ser igualmente justificada. (E o relativista assim não consegue mostrar, mas deveria mostrar, que a sua posição é melhor que a de seu oponente.) Uma alternativa seria dizer que algumas regras de evidência são melhores do que outras; mas então deveria haver fatos independentes de perspectiva sobre o que as torna melhores do que outras, e nesse caso estaríamos assumindo a falsidade do relativismo cognitivo. Em contraposição, há espécies de relativismo que são bastante triviais, como, por exemplo, a tese da diversidade (também chamada de "relativismo cultural"): consiste em registrar que diferentes pessoas mantêm crenças diferentes; que as opiniões variam de comunidade para comunidade, de uma época para outra. Nesse caso, não se afirma que tais crenças ou opiniões sejam verdadeiras ou justificadas, e portanto não se tem ainda um relativismo cognitivo (epistemológico). Tal diversidade de crenças é plenamente compatível com uma visão absolutista ou objetivista do conhecimento. Dentro deste conceito antropófago, o relativismo cultural é um ponto de vista extremo oposto ao etnocentrismo, que leva em consideração apenas um ponto de vista em detrimento aos demais. Porém, os críticos dessa visão apontam que o relativismo torna impossível um avanço científico nas ciências da cultura na medida em que coloca todos os tipos de análise, absurdas ou não, em igualdade de veracidade. Todavia, não são essas formas de relativismo (extremamente fortes ou fracas) que encontramos nas filosofias de Kuhn, Rorty e até mesmo Feyerabend (em alguns de seus últimos escritos). O que eles sugerem, a partir de evidências históricas, é que as preferências por certos padrões de investigação, por certos objetivos cognitivos variam com o tempo e dependem do contexto considerado. E mais do que isso: sua validade e autoridade dependem da prática estabelecida no interior de uma comunidade. Eles questionam as tentativas de codificar a racionalidade científica mediante um certo conjunto de regras metodológicas que guiam a atividade científica; mas não apenas isso, questionam também a tese de que a racionalidade científica permaneça em grande parte estável e invariante com o passar do tempo, apesar das novas descobertas e das mudanças sociais e culturais. Eles criticam o que chamou "essencialismo": a suposição de que as marcas características da racionalidade científica não estão elas próprias sujeitas a mudanças e revisões. Eles reconhecem que as normas do que conta como "boa ciência" também se transformam ao longo da história e não devem ser consideradas como uma estrutura rígida que não sofre mudanças substanciais. No caso específico das ciências naturais, eles reconhecem, fazendo justiça à história da ciência, que as mudanças e as divergências envolvem não apenas as teorias (não apenas afirmações fatuais), mas também os critérios e os valores característicos da prática científica. Por exemplo, é possível, em certas ocasiões, justificar uma teoria T1 com respeito aos princípios e valores de um sistema evidencial E1 (por exemplo, que permite hipóteses sobre inobserváveis) e ainda justificar uma teoria alternativa T2 (incompatível com T1) com respeito aos princípios e valores de outro sistema evidencial E2 (por exemplo, do empirismo indutivista), mesmo na ausência de uma fundamentação independente que sem petição de princípio "favoreça inequivocamente" E1 ou E2 (ou seja, um caso de incomensurabilidade) A justificação de uma crença é sempre relativa a um sistema evidencial e, havendo uma disputa entre E1 e E2, poderia não haver acordo racional quanto à aceitação de T1 ou T2, mesmo que tivéssemos à disposição todas as evidências possíveis. Por outro lado, quando se dá preferência a um sistema evidencial a partir de um meta-sistema dominante, tal escolha racional não pressupõe que esse meta-sistema represente uma visão objetiva ou correta (em todo tempo e lugar) que permita justificar de modo absoluto. Quando ocorre de abandonarmos a ciência normal anterior, de transcendermos nossa própria tradição de pesquisa, não somos levados a um "ponto arquimediano", fora do espaço e do tempo, que defina absolutamente o que deva ser racional, visto que a própria racionalidade científica pode transformar-se no processo evolutivo da ciência. Como diz Feyerabend (1993), os padrões de um debate científico só parecem ser "objetivos" porque se omite a referência à tradição considerada, ao grupo de adeptos que os utilizam. Assim sendo, o relativismo cognitivo não consiste apenas em afirmar que a verdade (ou a justificação) de toda crença é relativa a princípios e padrões de um sistema de regras de evidência; trata-se ainda de recusar a suposição de um sistema absoluto, neutro (independente) e universal em relação ao qual toda crença possa ser julgada. Nesse sentido, o relativista não atribui "estatuto privilegiado" a nenhuma visão particular, nem mesmo ao relativismo. O relativista não pode impedir que o absolutista sustente que o relativismo é falso; mas ainda assim é permitido ao relativista manter a preferência por sua posição (que a seus olhos se "salienta" em relação às demais), pois (segundo o relativista) o absolutista também não tem como evitar que o relativista se mantenha relativista. As tentativas de mostrar que o relativismo é inconsistente (ou se auto-refuta) baseiam-se na suposição de que o relativista deva apresentar uma defesa em que sua posição se mostre, sem petição de princípio, melhor que a de seu oponente e possa compeli-lo a optar pelo relativismo. Mas o relativista consistentemente admite que não é só o relativismo que tem boas razões em seu favor; também o absolutista pode ter suas boas razões para manter-se em tal posição, numa típica situação de incomensurabilidade. Enfim, não há nada de paradoxal em o relativismo ser mantido por uns e não por outros, pois ninguém está obrigado a aceitar todas as opiniões dos outros como sendo verdadeiras. Por exemplo, um relativista poderia acreditar que a Terra gira em torno de si mesma e que é falso que está fixa, ao mesmo tempo em que está ciente de que alguém acredita que ela se mantenha fixa. (Harré e Krausz, 1996, p. 98) O que o relativista tenciona é, nas palavras de Goodman, converter alguém ao seu ponto de vista, sem tentar fundamentar absolutamente esse seu ponto de vista. O que ele diz é: "Veja como as pessoas naquela época tinham uma outra concepção de mundo. Se você estivesse no lugar delas, não manteria suas crenças atuais". Com efeito, o relativista não se obriga a demonstrar que a partir de certas premissas segue-se inexoravelmente a verdade do relativismo.
rdf:langString Релятиви́зм (от лат. relativus — относительный) — методологический принцип, состоящий в абсолютизации относительности и условности содержания познания. Релятивизм происходит из одностороннего подчёркивания постоянной изменчивости действительности и отрицания относительной устойчивости вещей и явлений. Гносеологические корни релятивизма — отказ от признания преемственности в развитии знания, преувеличение зависимости процесса познания от его условий (например, от биологических потребностей субъекта, его психического состояния или наличных логических форм и теоретических средств). Факт развития познания, в ходе которого преодолевается любой достигнутый уровень знания, релятивисты рассматривают как доказательство его неистинности, субъективности, что приводит к отрицанию объективности познания вообще, к агностицизму. Релятивизм как методологическая установка восходит к учению древнегреческих софистов: из тезиса Протагора «человек есть мера всех вещей…» следует признание основой познания только текучей чувственности, не отражающей каких-либо объективных и устойчивых явлений. Элементы релятивизма характерны для античного скептицизма: обнаруживая неполноту и условность знаний, зависимость их от исторических условий процесса познания, скептицизм преувеличивает значение этих моментов, истолковывает их как свидетельство недостоверности всякого знания вообще. Некоторые современные буддисты и даже буддологи сравнивают буддийское учение не с нигилизмом(как было принято в 18-19 веках), а именно с релятивизмом. Аргументы релятивизма философы XVI—XVIII веков (Эразм Роттердамский, М. Монтень, П. Бейль) использовали для критики догматов религии и основоположений метафизики. Иную роль релятивизм играет в идеалистическом эмпиризме (Дж. Беркли, Д. Юм; махизм, прагматизм, неопозитивизм). Абсолютизация относительности, условности и субъективности познания, вытекающая из сведения процесса познания к эмпирическому описанию содержания ощущений, служит здесь обоснованием субъективизма.
rdf:langString Relativism är en filosofisk ståndpunkt som sätter någonting i relation till något annat. Enligt boken Den svårfångade relativismen: en uppslagsbok kan ting ur ena kolumnen i nedanstående uppställning ställas relativt till ting i den andra kolumnen: Genom att relativisera begrepp i första kolumnen mot den andra kan vi finna positioner som förnekar alla absoluta värden (värderelativism) eller all absolut kunskap (kunskapsrelativism). I vissa fall talar man även om kulturrelativism som betecknar ståndpunkten att värden kan gälla enbart inom en kultur, grupp, klass och så vidare men inte mellan dem. Sanningsrelativism hävdar att det inte finns några absoluta sanningar, det vill säga att all sanning är relativt ett särskilt ramverk, exempelvis ett språk eller en kultur (kulturrelativism).
rdf:langString Релятиві́зм (від лат. relativus — відносний) — філософський, методологічний принцип, що підкреслює примат відносності між об'єктами та процесами, підкреслюючи тимчасовість їх субстанціальних властивостей, який полягає у метафізичній умовності змісту пізнання.
rdf:langString 相对主义是一種主張沒有絕對,只有相對的理論類型。其共同的主题是:经验、思想、价值,甚至是实在之中的一些主要方面总是相对于其他东西而成立的,但原因却不清楚。例如,正当理由、道德准则或真理的标准有时是相对于语言、文化或生物构成的。尽管相对主义的思想系统往往会导出难以置信的结论,但这些结论中总是有点诱人的东西,因而使很多背景迥异的思想家为之着迷。 相对主义几乎遍及每一个哲学领域。描述性的相对主义的许多版本就涉及到社会科学的一些哲学问题,如对于异族文化或遥远历史时代的理解和解释。其他版本的相对主义涉及到关于精神内容的哲学问题。还有一些版本的相对主义涉及到科学哲学,如概念变化和不可通约性。 相对主义的话题也蔓延到哲学领域之外;例如,道德相对主义的某些版本甚至威胁到我们关于标准和价值的看法,并通过这一点威胁到许多社会和法律制度。有人说真理或理由或多或少也是相对的,如果这种看法正确的话,那就会对客观性,知识和与智力发展等最根本的问题产生巨大影响。 相对主义的争论往往开始于一些无人质疑的地方——如我们都是一些处在文化和历史某个阶段上的生物;或如正当理由不可能永远正当;或如我们不能不用语言来交谈;或如我们不能不用概念来思想,等等——最终却得出一些难以置信,前后矛盾的结论。争论双方对于如何避免从分歧的起点滑向令人不快的终点,却总也达不成共识。
xsd:nonNegativeInteger 52755

data from the linked data cloud