Piagnoni

rdf:langString Piagnoni

rdf:langString Piagnoni (huilers of dwepers) was een spotnaam die eind 15e eeuw in Toscane werd gegeven aan de vurige aanhangers van de dominicaanse monnik fra Girolamo Savonarola (Ferrara, 21 september 1452 – Florence, 23 mei 1498). Zijn volgelingen werden piagnoni genoemd vanwege het overdreven belijden van hun zonden en veelvuldig wenen tijdens Savonarola's diensten. Met het argument van de toorn van God drongen piagnoni voortdurend aan op hervormingen en wilden aan het dagelijks leven een sfeer van boetedoening en berouw opleggen. Religieuze vroomheid, nederigheid, de moed om anderen te corrigeren uit christelijke liefdadigheid, eenvoud en wijsheid behoorden tot het ideaal van deugd en gedrag van de piagnoni. Kunstenaars, waaronder Botticelli en Fra Bartolommeo, en intellectuelen zoals de filosoof Giovanni Pico della Mirandola, voelden zich aangetrokken tot Savonarola's gedachtegoed. Het waren echter vooral de mensen uit het volk die massaal toestroomden als Savonarola preekte. Behalve hun traditionele godsdienstige dispositie en trouw aan de Florentijnse republiek, was angst een belangrijke motivatie voor hun devotie. Savonarola overtuigde zijn volgelingen ervan dat een nieuwe wereld van hen, de "kinderen van God", zou moeten komen en dat God Florence had gekozen als "het nieuwe Jeruzalem". Piagnoni geloofden dat ze de vox Dei, de stem van God, hoorden, door hem. Savonarola was hun profeet. Savonarola maakte een uitstekend gebruik van de drukpers als middel tot verandering in moraal en cultuur. Tijdens een dienst op 2 november 1496 (Allerzielen) predikte hij over L'arte del ben morire (de kunst van het sterven). Savonarola zag het belang in van het gebruik van afbeeldingen om zijn volgelingen een levendiger voorstelling van de dood te geven. Veel piagnoni maakten geruime tijd voordat ze ziek en stervende waren hun testament op. Soms ging dit vergezeld van een spirituele, quasi sacramentele ceremonie waarbij broeders van het San Marcoklooster als getuigen optraden. Sterven zonder het nalaten van een testament werd als zondig gezien. Vanaf 1497 organiseerde Savonarola groepen jongemannen (de fanciulli) die van huis tot huis gingen om inwoners van Florence over te halen tot het opgeven van wereldse bezittingen die tot zonde konden aanzetten, zoals boeken, schilderijen, muziekinstrumenten en elegante jurken. De geroofde goederen, waaronder ook dobbelstenen, speelkaarten, cosmetica en spiegels, werden op de stadspleinen verbrand in het Vreugdevuur der ijdelheden.