Paramilitary

rdf:langString Organizacja paramilitarna

rdf:langString Organizacja paramilitarna – sposób zorganizowania na wzór wojskowy. Charakter paramilitarny przypisuje się niekiedy niektórym organom administracji publicznej, organizacjom społecznym oraz prywatnym przedsięwzięciom. Wskazuje się, że cechę paramilitaryzmu mają m.in. stowarzyszenia strzeleckie (stowarzyszenia prowadzące działalność oświatowo-wychowawczą i rekreacyjną zgodnie z ), grupy rekonstrukcyjne, grupy ASG, ZHP i ZHR oraz takie służby publiczne jak Straż Graniczna, Straż Ochrony Kolei, Policja i Straż Leśna. Słowo paramilitarny nie jest terminem naukowym ani nazwą własną. Definicje słów paramilitarny czy organizacja paramilitarna mają więc charakter słownikowy, a nie wojskowy, historyczny, politologiczny, prawny etc., co pozwala uznać za organizację paramilitarną również np. Armię Zbawienia, dla której posługiwanie się stopniami podobnymi do używanych w wojsku i noszenie mundurów jest szczególnym sposobem organizacji wewnętrznej życia wspólnoty religijnej oraz manifestowania przekonań religijnych. Organizacja urządzona (przyjęta) na wzór wojskowy może mieć bardzo różne cele, np. zapewnienie młodzieży pracy i umożliwienie jej nabycia kwalifikacji zawodowych wraz z zapewnieniem jej ogólnej oświaty i wychowania obywatelskiego (Ochotnicze Hufce Pracy), wspieranie przemocą któregoś środowiska politycznego (Oddziały Szturmowe NSDAP), oddziaływanie wychowawcze na obywateli i umacnianie dyscypliny społecznej (Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej), dyscyplinowanie uczniów (organizacja nauczania w Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu), ewangelizację na wolnym powietrzu oraz działanie o charakterze społecznym (Armia Zbawienia), zdominowanie spółek zależnych (niektóre struktury holdingowe), popełnianie przestępstw (zorganizowane grupy przestępcze), militaryzację kraju (Korea Północna). Zgodnie z art. 141 kodeksu karnego kto, będąc obywatelem polskim, przyjmuje bez zgody właściwego organu obowiązki wojskowe w obcym wojsku lub w obcej organizacji wojskowej, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (§ 1). Kto przyjmuje obowiązki w zakazanej przez prawo międzynarodowe wojskowej służbie najemnej,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 (§ 2). Nie popełnia przestępstwa określonego w § 1 obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa, jeżeli zamieszkuje na jego terytorium i pełni tam służbę wojskową (§ 3). Wskazuje się, że mówiąc o "obcej organizacji wojskowej", należy mieć na myśli również tzw. organizacje paramilitarne. Przez uzupełnienie znamion typu czynu określeniem "obca organizacja wojskowa" ustawodawca chciał wskazać na jak najszerszy krąg penalizacji. Przestępna będzie służba nie tylko w zorganizowanych siłach zbrojnych, lecz także w jednostkach powołanych samozwańczo i ukształtowanych na wzór jednostek wojskowych. Organizacja ta nie musi być w żaden sposób powiązana ze strukturami państwowymi. Obce wojsko lub obca organizacja wojskowa to zarówno regularne siły zbrojne obcego państwa, siły zbrojne międzypaństwowe, siły uznawane za równoważne siłom zbrojnym, wszelkie ugrupowania militarne, także o charakterze powstańczym, jak i organizacje paramilitarne, powołane samozwańczo i ukształtowane na wzór jednostek wojskowych. Kryterium odgraniczającym wojsko od formacji paramilitarnych jest podporządkowanie legalnej władzy państwowej. W świetle unormowań tego przepisu nie ma żadnego znaczenia okoliczność, że "obce wojsko" z art. 141 k.k. jest formacją wojskową politycznego lub militarnego sojusznika RP. Może to mieć jedynie wpływ na ocenę materialnej ujemnej treści tego zachowania. Z kolei w art. 258 k.k. przewidziano, że ten, kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (§ 1). Jeżeli grupa albo związek określone w § 1 mają charakter zbrojny albo mają na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 (§ 2). Kto grupę albo związek określone w § 1 w tym mające charakter zbrojny zakłada lub taką grupą albo związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 (§ 3). Kto grupę albo związek mające na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym zakłada lub taką grupą lub związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 (§ 4). Zgodnie z art. 263 k.k. kto bez wymaganego zezwolenia wyrabia broń palną albo amunicję lub nią handluje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 (§ 1). Kto bez wymaganego zezwolenia posiada broń palną lub amunicję, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 (§ 2). Kto, mając zezwolenie na posiadanie broni palnej lub amunicji, udostępnia lub przekazuje ją osobie nieuprawnionej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (§ 3). Kto nieumyślnie powoduje utratę broni palnej lub amunicji, która zgodnie z prawem pozostaje w jego dyspozycji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (§ 4). Można więc przyjąć, że organizacja paramilitarna jako przedmiot zainteresowania prawa karnego to grupa ludzi zorganizowanych w sposób wojskowy w takim stopniu, że stworzona przez nich organizacja nabiera charakteru wojskowego i tylko brak formalnej obecności takiej organizacji w składzie sił zbrojnych pozwala odróżnić ją od wojska, tj. sił zbrojnych państwa. Chodzi w tym przypadku o swoiste "niepaństwowe siły zbrojne", czy też "armię prywatną", których nie należy mylić z wojskiem nieregularnym, tj. wojskiem niewchodzącym w skład stałej armii, formowanym doraźnie w czasie wojny.