Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity

rdf:langString Arcydzieła ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości

rdf:langString Arcydzieła ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości – proklamacje ogłaszane przez UNESCO w latach 2001–2005 w celu wyróżnienia na arenie światowej wybranych zjawisk z zakresu dziedzictwa niematerialnego i związanych z nim przestrzeni kulturowych. W latach 2001–2005 ogłoszone zostały trzy Proklamacje (2001, 2003, 2005), w ramach których wyróżniono łącznie 90 zjawisk. Program ten nie jest przez UNESCO kontynuowany ze względu na wejście w życie 20 kwietnia 2006 roku Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage) z 2003 r. Artykuł 31 pkt. 3 Konwencji stwierdza, że "nie przewiduje się kolejnych Proklamacji po wejściu w życie niniejszej Konwencji". 90 zjawisk, które przed uchwaleniem Konwencji zostały proklamowane Arcydziełami Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości, na mocy Art. 31 pkt. 1. Konwencji zostało wpisanych na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, tworzoną na mocy tej Konwencji. Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego odnosi się do współcześnie praktykowanych zjawisk kulturowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Zaliczają się do nich: * tradycje i przekazy ustne, w tym język jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego * sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne * zwyczaje, obyczaje i obchody świąteczne * wiedza o przyrodzie i wszechświecie oraz związane z nią praktyki * umiejętności związane z tradycyjnym rzemiosłem W ramach Konwencji prowadzone są trzy odrębne listy: * Lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony * Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego * Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego Celem list jest promocja dziedzictwa niematerialnego i zwracanie uwagi na konieczność jego ochrony. Zadaniem Rejestru najlepszych praktyk jest dzielenie się doświadczeniem i ukazywanie możliwości ochrony dziedzictwa niematerialnego. Tryb wpisywania zjawisk (tzw. elementów) na listy i do rejestru jest zbliżony do procedury przyjętej dla Listy Światowego Dziedzictwa prowadzonej na mocy Konwencji UNESCO z 1972 r. O wpisie na listę decyduje Międzyrządowy Komitet ds. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego wybierany przez przedstawicieli rządów krajów, które podpisały Konwencję. Wnioski o wpis mogą być kierowane do Komitetu przez rządy krajów – Państw-Stron Konwencji. Większość rządów krajów działających w ramach konwencji scedowała to uprawnienie na odpowiednie instytucje krajowe. Poniższa lista przedstawia według krajów 90 arcydzieł ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości proklamowanych w latach 2001–2005, wpisanych w 2008 roku na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości.