Traditional grammar

rdf:langString Gramatyka tradycyjna

rdf:langString Gramatyka tradycyjna – koncepcja gramatyki wypracowana w Europie i Ameryce przed powstaniem nowoczesnego językoznawstwa w XX wieku. Europejska tradycja gramatyczna została zapoczątkowana przez Greków i była kontynuowana przez Rzymian, którzy skupiali się przede wszystkim na opisywaniu własnych języków. Opracowane przez nich koncepcje znalazły później zastosowanie w odniesieniu do języków nowożytnych, takich jak francuski i angielski. Z czasem zaczęły być stosowane do badania języków nieindoeuropejskich, m.in. języków rdzennych mieszkańców Ameryki. Gramatyka tradycyjna charakteryzowała się koncentracją na ideach poprawności językowej, promocją puryzmu, a także przypisywaniem szczególnego znaczenia normom literackim i wzorcom łaciny. W tradycyjnym pojmowaniu języka gramatykę wiązano ze standardem piśmienniczym, a prawo do formułowania sądów poprawnościowych przyznawano wyższym autorytetom (np. nauczycielom). Opisy tradycyjne odwoływały się do struktur wyróżnionych w łacinie, co prowadziło do nieadekwatnego traktowania zjawisk obcych temu językowi. Gramatyka tradycyjna często skupiała się na języku pisanym i krytykowała elementy mowy potocznej. Koncepcje wypracowane przez gramatyków tradycyjnych nadal tworzą podstawę nowoczesnych teorii gramatyki, ale wprowadzono liczne zmiany, zarówno w zakresie motywów, jak i celów opisu gramatycznego. Odrzucono normatywizm jako fundament charakteryzacji gramatycznej, przestano przypisywać szczególną pozycję gramatyce łaciny. Rozwój gramatyki przyczynił się również do wykrycia i badania wielu pominiętych zjawisk gramatycznych, a także do konstrukcji gramatyk generatywnych. Współcześnie gramatykę tradycyjną uznaje się za podejście nienaukowe, niezgodne z założeniami nowoczesnego językoznawstwa. Część współczesnych prac gramatycznych nadal wykazuje charakter tradycyjny, ale również te prace czerpią z nowszych koncepcji, wypracowanych w XX wieku.