Tadeusz Konwicki

rdf:langString Tadeusz Konwicki

rdf:langString Tadeusz Konwicki (ur. 22 czerwca 1926 w Nowej Wilejce, zm. 7 stycznia 2015 w Warszawie) – polski prozaik, scenarzysta i reżyser, przedstawiciel polskiej szkoły filmowej. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Karierę literacką zaczynał jako reportażysta i rysownik, w 1948 roku zadebiutował zatrzymaną przez cenzurę komunistyczną powieścią Rojsty. W latach obowiązywania doktryny socrealizmu (1948–1956) należał do środowiska umownie nazywanego „pryszczatymi”. W 1956 roku objął funkcję kierownika literackiego Zespołu Filmowego „Kadr”, w ramach którego zarówno pisał scenariusze do filmów innych reżyserów (m.in. Zimowego zmierzchu Stanisława Lenartowicza, Matki Joanny od Aniołów i Faraona Jerzego Kawalerowicza), jak i kręcił własne filmy. Za debiut filmowy Ostatni dzień lata (1958) został nagrodzony Grand Prix Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych w Wenecji. W kolejnych swych filmach pokroju Jak daleko stąd, jak blisko (1971), Doliny Issy (1982) według Czesława Miłosza oraz Lawy (1989) według Dziadów Adama Mickiewicza podkreślał swoją nostalgię za wielokulturowymi Kresami Wschodnimi. Miano dysydenta zdobył także utworami literackimi krytycznymi wobec rzeczywistości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, m.in. Kalendarzem i klepsydrą (1976), Kompleksem polskim (1977) oraz Małą apokalipsą (1979). Wraz z upływem czasu coraz bardziej eksperymentował z formą oraz treścią swoich utworów, kierując się stopniowo w stronę niezaangażowanej literatury osobnej. Wielokrotnie wyróżniany najwyższymi nagrodami branżowymi i państwowymi, w tym Platynowymi Lwami na 36. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polską Nagrodą Filmową „Orzeł” w kategorii za osiągnięcia życia (2002).