Setomaa

rdf:langString Setomaa

rdf:langString Setomaa (est. Setumaa; ros.: Сетумаа, seto: Setomaa) – region na południowym wschodzie Estonii, zamieszkany przez grupę etniczną Setu, mówiącą językiem setuskim. Obejmuje miejscowości z prowincji Võru, w tym gminę Setomaa ze swoim centrum w Värska. Historyczne ziemie Setomaa leżą zarówno w Estonii, jak i w Rosji (granica przebiega m.in. przez Jezioro Pejpus). Religijne i kulturalne centrum Setomaa, Pieczory (est. Petseri), od 1920 r. do 1944 r. znajdowało się w Estonii, obecnie znajduje się po stronie rosyjskiej. W 1944 r. 75% terenów trafiło w granice Rosji. Od 1991 roku, gdy Estonia odzyskała niepodległość, toczyły się dyskusje między Rosją a Estonią na temat ponownego ustalenia granic, jednak bez rezultatów. Miejscowa ludność (w tym dzieci) przez lata przemieszczała się często pod drutami kolczastymi, by dostać się na miejsca pochówku bliskich, do szkoły czy domów członków rodzin. Rosyjska część Setomaa obejmuje współcześnie Rejon Pieczorski w obwodzie pskowskim i jest większa niż po stronie estońskiej. Na mapach wydawanych w Estonii do tej pory zaznaczone są dwie granice - oficjalnie uznawana przez społeczność międzynarodową (wytyczanie granic zakończono w 1996 r.) oraz ta, która traktuje całość ziem Setomaa jako jedną jednostkę geograficzną należącą do Estonii, czyli zgodnie z ustaleniami traktatu pokojowego z Tartu z 1920 r. Odcinek jest jedyną zewnętrzną granicą Unii Europejskiej bez zatwierdzonej umowy. W Setomaa znajdują się muzea regionalne (m.in. w Obinitsa i Värska), region ma od 2003 r. swoją flagę, swój hymn, wydawana jest gazeta w języku setuskim, a liczne zespoły folklorystyczne i organizacje podtrzymują tożsamość regionu i promują go w kraju i za granicą. Ponieważ Setu wyznają prawosławie, w Setomaa znajdują się także cerkwie: po estońskiej stronie np. w Värska i w Obinitsa, po rosyjskiej - w Petseri, gdzie odbywają się nabożeństwa w języku estońskim.