Second London Naval Treaty

rdf:langString Traktat londyński (1936)

rdf:langString Traktat londyński z 1936, znany też jako drugi londyński traktat morski to porozumienie regulujące zbrojenia morskie i limitujące budowę okrętów, zawarte 25 marca 1936 pomiędzy Wielką Brytanią, USA i Francją. Oficjalnie nosił tytuł: Traktat w sprawie ograniczenia uzbrojenia morskiego (ang. Treaty for the Limitation of Naval Armament). Drugi traktat londyński był kolejnym morskim traktatem rozbrojeniowym po traktacie waszyngtońskim z 1922 i traktacie londyńskim z 1930, które zakazywały m.in. budowy nowych okrętów liniowych i ograniczały wielkość flot do końca 1936 roku. W związku z bliskim upływem tego terminu, 9 grudnia 1935 zwołano w Londynie konferencję rozbrojeniową, mającą ustalić nowy traktat. Jednakże, spośród sygnatariuszy poprzedniego traktatu, 15 stycznia 1936 z prac konferencji wycofała się Japonia, nie godząca się na dalsze ograniczenia wielkości jej floty w stosunku do amerykańskiej i brytyjskiej (wcześniej przedstawiła zupełnie nierealistyczną propozycję redukcji flot amerykańskiej i brytyjskiej do poziomu jej własnej), wycofały się z niej również Włochy, będące przedmiotem krytyki międzynarodowej z powodu inwazji na Abisynię. Zamiarem konferencji było przedłużenie limitów ilości okrętów do 1942, lecz wycofanie się Japonii, będącej trzecią potęgą morską świata (po Wielkiej Brytanii i USA), spowodowało rezygnację z tych limitów. Utrzymano natomiast między sygnatariuszami i dalej doprecyzowano limity wielkości i uzbrojenia poszczególnych okrętów. Traktat obowiązywał formalnie od 1 stycznia 1937 do 31 grudnia 1942, lecz jego przestrzeganie zakończyło się faktycznie po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939.