Roman Sanguszko

rdf:langString Roman Stanisław Sanguszko

rdf:langString Roman Adam Stanisław Sanguszko herbu Pogoń Litewska (ur. 24 kwietnia 1800 w Antoninach na Wołyniu, zm. 26 marca 1881 w Sławucie) – książę, patriota i działacz społeczny. Syn generała Eustachego, starszy brat Władysława Hieronima. Służył w gwardii rosyjskiej w Sankt Petersburgu. Dostał się do niewoli pod Łysobykami podczas rewolucji w 1831 roku. Za udział w powstaniu listopadowym pieszo i w kajdanach powędrował na Sybir. Zesłany następnie na Kaukaz, odznaczył się w walkach z tubylczymi plemionami, został mianowany oficerem, kontuzjowany. W 1838 roku odzyskał prawa cywilne i przywileje szlacheckie. W tym samym roku został translokowany ze Stawropola do Moskwy, gdzie służył w policji. W 1840 został przeniesiony do służby cywilnej. Od 1843 dużo podróżował po świecie. Dopiero w 1845 uzyskał formalnie zwolnienie z carskiej służby i pozwolenie na powrót do swoich dóbr. Osiadłszy w rodzinnej Sławucie zrobił wiele dla uprzemysłowienia miasteczka, opiekował się literaturą i sztuką, zgromadził słynne zbiory książek i obrazów. Urządził też wzorowo swoje gospodarstwo, gdzie założył fabrykę sukna i hodował konie arabskie. Miał jedną córkę, Marię, żonę Alfreda Józefa Potockiego, ordynata łańcuckiego, któremu wniosła ogromne (ok. 63 000 ha) dobra antonińskie w posagu.