Rex Nemorensis

rdf:langString Rex Nemorensis

rdf:langString Rex Nemorensis (łac. dosł. król leśny) – w starożytnej Italii tytuł kapłana, opiekuna świętego gaju oraz świątyni Diany nad jeziorem Nemi w Arycji. Jego partnerką, „królową leśną”, była sama Diana. Rex Nemorensis sprawował swoje kapłaństwo dożywotnio. Na ogół był to osobnik ścigany przez prawo (przestępca lub zbiegły niewolnik). Funkcja kapłana chroniła go przed pościgiem i karą, zabić go mógł jednak każdy, kto był w stanie tego dokonać w walce wręcz (był to zatem dość swoiście pomyślany azyl). Warunkiem nieodzownym rozpoczęcia walki było ułamanie przez przybysza gałęzi ze świętego drzewa (którego rex musiał z tego powodu strzec jak oka w głowie). Jeśli przybysz wygrał pojedynek, mógł zostać nowym rex Nemorensis, z wszystkimi tego konsekwencjami. Opisane warunki sprawiały, że funkcja ta była raczej mało lukratywna z powodu stałego zagrożenia śmiercią. Decydowali się więc na nią tylko ci, których w innym wypadku i tak czekała pewna śmierć, i to w męczarniach (na krzyżu itp.). Uprawiany w Arycji kult drzew, a zwłaszcza tryb następstwa na stanowisku kapłana Diany, skłaniają do przypuszczeń, że była to instytucja bardzo stara, przedhistoryczna. Już w starożytności uznawano ją za nieco barbarzyńską. Instytucja rex Nemorensis utrzymała się jednak co najmniej do czasów dynastii Antoninów, a prawdopodobnie o wiele dłużej.