Polish People's Army

rdf:langString Ludowe Wojsko Polskie

rdf:langString Ludowe Wojsko Polskie (LWP) – nieoficjalna nazwa zależnych od ZSRR formacji Wojska Polskiego z lat 1944–1989. Nazwa ta stworzona została w celach propagandowych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i odnosiła się zarówno do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR z okresu II wojny światowej, jak i późniejszych Sił Zbrojnych PRL. Ludowe Wojsko Polskie było zdominowane i kontrolowane przez polskie partie komunistyczne (PPR, a od 1948 PZPR), podlegając jednocześnie dowództwu sił zbrojnych ZSRR. Od 1955 LWP było członkiem Układu Warszawskiego. W maju 1943 w Sielcach nad Oką w ZSRR, rozpoczęto formowanie 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Na przełomie 1943 i 1944 sformowano kolejne polskie jednostki w ZSRR, które utworzyły 1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych, rozwinięty 16 marca 1944 w 1 Armię Polską w ZSRR. W okresie II wojny światowej sformowano dwie armie Wojska Polskiego, w skład których wchodziło 10 dywizji piechoty, 5 brygad pancernych, brygada kawalerii, 2 brygady saperów, 3 dywizje i kilka brygad artylerii oraz mniejsze oddziały, jak również 4 dywizje lotnictwa. Pod koniec 1944 w ich skład wchodziło około 180 tys. osób. Pierwszą bitwą polskich oddziałów na froncie wschodnim była bitwa pod Lenino 12–13 października 1943. Następnie oddziały Wojska Polskiego wspólnie z Armią Czerwoną walczyły z wojskami niemieckimi na terytorium Polski, w Niemczech i Czechosłowacji; uczestniczyły m.in. w walkach na przyczółku warecko-magnuszewskim i w bitwie pod Studziankami w sierpniu 1944, w tym czasie też brały udział w walkach o przyczółek czerniakowski. Później brały udział w walkach o przełamanie niemieckich umocnień Wału Pomorskiego, w ramach których zdobywano w marcu 1945 silnie umocnioną twierdzę kołobrzeską. W wyniku walk o umocnienia Wału Pomorskiego oddziały Wojska Polskiego poniosły ciężkie straty, zginęło 5 tys. żołnierzy, a 11 tys. odniosło rany. Końcowym etapem walk był udział jednostek w operacji berlińskiej, w której uczestniczyły 1 i 2 Armia WP oraz jednostki odwodowe NDWP. W bitwie o Berlin w składzie 1 Frontu Białoruskiego wzięły udział 1 Warszawska Dywizja Piechoty, 2 Pomorska Brygada Artylerii Haubic, 1 Samodzielna Brygada Moździerzy oraz 6 samodzielny warszawski zmotoryzowany batalion pontonowo-mostowy. W walkach o stolicę Niemiec poległo 7 tys. żołnierzy, a 17 tys. zostało rannych. Koniec wojny zastał Wojsko Polskie w okresie intensywnego rozwoju organizacyjnego. W wyniku mobilizacji liczebność wojska we wrześniu 1945 roku wynosiła 440 tysięcy. Na wyzwalanych obszarach organizowano okręgi wojskowe. Powracającą do kraju 2 Armię WP przeznaczono do ochrony zachodniej granicy państwa. Granicę południową obsadziły jednostki 1 Armii WP. W tym czasie oddziały wojskowe, a szczególnie Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wykorzystywano przeciwko polskiemu podziemiu zbrojnemu. Utworzono grupy ochronno-propagandowe dla komisji głosowania ludowego. Do walki z polskim podziemiem Państwowy Komitet Bezpieczeństwa skierował: 47 pułków piechoty, 2 brygady artylerii ciężkiej, 18 pułków artylerii lekkiej, 5 samodzielnych dywizjonów artylerii ciężkiej, 5 pułków czołgów, 3 pułki kawalerii i jeden pułk saperów Wojska Polskiego. Walczono również z ukraińskim podziemiem zbrojnym. Kulminacją walk z jednostkami UPA była operacja militarno-przesiedleńcza, tzw. Akcja „Wisła”. 10 sierpnia 1945 został wydany „dekret o częściowej demobilizacji WP”. Kolejne jej fazy miały miejsce w lutym i grudniu 1946. W efekcie redukcji wojska w latach 1945–1948 na początku 1949 liczyły one ok. 140 tys. żołnierzy. Głęboka redukcja wojska w latach 1945–1948 i utrata przez nie zdolności do podjęcia skutecznych działań obronnych spowodowało, że w 1949 przyjęto 7-letni plan rozbudowy wojska. W tym też roku został powołany na stanowisko Ministra Obrony Narodowej marszałek ZSRR Konstanty Rokossowski. Zmiana koncepcji rozwoju sił zbrojnych spowodowała, że stan etatowy Wojska Polskiego na dzień 1 stycznia 1952 wynosił 356 481 żołnierzy. W latach 1947–1950 Wojsko Polskie swoje święto obchodziło 9 maja; dzień ten był jednocześnie Narodowym Świętem Zwycięstwa i Wolności. Od 7 października 1950 do 13 sierpnia 1992 Dniem Wojska Polskiego był 12 października, rocznica bitwy pod Lenino (1943).