Pnin

rdf:langString Pnin

rdf:langString Pnin – trzynasta z kolei powieść Vladimira Nabokova i czwartą napisaną w języku angielskim. Nabokov zaczął ją pisać latem 1953 w Ashland w Oregonie, gdzie zamieszkał, by poznać tamtejsze motyle. Cztery rozdziały Pnina były publikowane w tygodniku „The New Yorker” w latach 1953–1955. Książka została ukończona w sierpniu 1955. Oryginalna wersja Pnina, którą Nabokov wysłał do wydawnictwa (ang.), zawierała dziesięć rozdziałów i kończyła się przedwczesną śmiercią bohatera na atak serca. Redaktorowi Vikinga powieść nie spodobała się, w szczególności jej zakończenie, wobec czego Nabokov przerobił ją, zmieniając chwilowo tytuł na Mój biedny Pnin. Ostatecznie Pnina wydało wydawnictwo Doubleday w 1957. Mimo opinii niektórych krytyków, że jest to raczej zbiór szkiców niż powieść, Pnin cieszył się takim powodzeniem, że nakład został wyczerpany już po dwóch tygodniach od publikacji. Pnina zalicza się do podgatunku „powieści kampusowych”. Tytułowy bohater jest staromodnym profesorem literatury rosyjskiej, który próbuje odnaleźć się w nowoczesnym (choć prowincjonalnym) amerykańskim środowisku akademickim przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku. Wygnany z Rosji przez rewolucję Lenina, z Europy – przez „wojnę Hitlera”, Timofiej Pawłowicz Pnin uczy języka rosyjskiego na fikcyjnym Uniwersytecie Waindell (którego nazwę przekręca na „Wandal”), wzorowanym luźno na Cornell University i Wellesley College – dwóch amerykańskich uczelniach, w których nauczał Nabokov. Uważa się, że postać Pnina była wzorowana częściowo na emigracyjnym rosyjskim historyku, na co wskazują jego potknięcia językowe i tragiczny los żydowskiej narzeczonej. Historyk ten, Marc Szeftel, był kolegą Nabokova w Cornell University. Pnin posiada też wiele cech autora: nostalgia za Rosją, sposób prowadzenia wykładu, roztargnienie. Potknięcia językowe i roztargnienie prowadzące do rozmaitych nieszczęść czynią z Timofieja Pnina bohatera komiczno-żałosnego. Równocześnie budzi on sympatię i szacunek czytelnika, będąc człowiekiem na wskroś uczciwym i moralnym, oddanym przyjacielem, mężczyzną wiernym swej jedynej miłości życiowej.