Panathinaikos A.O.

rdf:langString Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος

rdf:langString Ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (Π.Α.Ο.) είναι ελληνικός πολυαθλητικός σύλλογος με έδρα την Αθήνα. Ιδρύθηκε το 1908 ως και αναγνωρίστηκε ως ΠΑΟ το 1924, με την υπ’ αρ. 227/1924 απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών με έδρα την Αθήνα. Έμβλημά του αποτελεί το τριφύλλι, σύμβολο ισορροπίας, ενότητας και καλοτυχίας. Πρόκειται για ένα από τα δημοφιλέστερα ελληνικά σωματεία, τα αρχαιότερα αθλητικά στη χώρα και ταυτόχρονα τα πρώτα που με αφορμή την έλευση του ποδοσφαίρου σε αυτή ιδρύθηκαν από νεαρούς αθλητές –με εξέχουσα φυσιογνωμία το Γιώργο Καλαφάτη– που θέλησαν να ασχοληθούν και να διαδώσουν το καινούριο σπορ. Σύντομα επεκτάθηκε επίσης σε άλλα, ως πολυαθλητικός πλέον όμιλος και υπήρξε πρωτεργάτης της εισαγωγής στην Ελλάδα μιας σειράς αθλημάτων, καθώς αποτέλεσε τον πρώτο ή από τους πρώτους που καλλιέργησαν τα ποδόσφαιρο, πυγμαχία (το 1912), ξιφασκία (1912), βόλεϊ (1919), μπάσκετ (1919), πινγκ πονγκ (1924), χόκεϊ επί χόρτου (1927 ή 1928) και χάντμπολ (1929). Πρωτοστάτησε ακόμα στη διάδοση του γυναικείου μπάσκετ, στίβου, πινγκ πονγκ, ποδοσφαίρου και ράγκμπι. Δημιουργήθηκε το 1908 από τον Γιώργο Καλαφάτη ως αμιγώς ποδοσφαιρικό σωματείο με την ονομασία Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών, όταν αυτός και άλλοι 40 αθλητές έφυγαν από τον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο, επειδή ο τελευταίος κατήργησε το ποδοσφαιρικό του τμήμα θεωρώντας το ασύμβατο με το στίβο. Έχοντας αναπτύξει κατά τη διάρκεια της ιστορίας του τουλάχιστον 38 αθλήματα, και άλλα 17 αθλήματα για άτομα με αναπηρία, σήμερα διατηρεί συνολικά 41 τμήματα (μη συνυπολογισμένων των υποδομών, αλλά συνυπολογισμένων των 17 τμημάτων του ΠΑΟ ΑμεΑ) σε επίπεδο ερασιτεχνικό και επαγγελματικό (ανδρικά βόλεϊ, μπάσκετ, ποδόσφαιρο), 20 από τα οποία σε 17 ολυμπιακά αθλήματα και άλλα 14 σε παραολυμπιακά. Το βόλεϊ ανδρών και γυναικών εδρεύουν στο κλειστό Γυμναστήριο του Αγίου Θωμά (Μαρούσι), το πόλο στο Ολυμπιακό Κολυμβητήριο στο Γουδή, το μπάσκετ ανδρών στο κλειστό του ΟΑΚΑ (Μαρούσι) και οι καταδύσεις, κολύμβηση, στίβος σε άλλες εγκαταστάσεις του ίδιου. Εκτός ορισμένων που δημιουργήθηκαν πρόσφατα, τα υπόλοιπα τμήματα έχουν ως έδρα την ιστορική του συλλόγου, το Γήπεδο Απόστολος Νικολαΐδης στους Αμπελοκήπους του Δήμου Αθηναίων. Με εκατοντάδες τρόπαια στο ενεργητικό του, ο Παναθηναϊκός είναι ένα από τα περισσότερο επιτυχημένα σωματεία σε εγχώριο επίπεδο, τόσο στα ομαδικά αθλήματα του βόλεϊ (το γυναικείο τμήμα κορυφαίο σε τίτλους πρωταθλητή έναντι των αντιπάλων του), μπάσκετ (αντίστοιχα το ανδρικό), ποδοσφαίρου, όσο και τα ατομικά με προεξάρχοντα τα τμήματα της ποδηλασίας (κορυφαίο σε δημόσιας οδού και πίστας ανδρών), πυγμαχία (επίσης), όπως και άρσης βαρών, καταδύσεων, κολύμβησης, ξιφασκίας, πινγκ πονγκ, σκοποβολής, στίβου και σκακιού. Στο διεθνές επίπεδο έχει κατακτήσει ένα Βαλκανικό κύπελλο ποδοσφαίρου ανδρών (1977), 6 πρωταθλήματα Ευρώπης (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011) και ένα Διηπειρωτικό κύπελλο (1996) στο ανδρικό μπάσκετ, καθώς και ένα Ευρωπαϊκό Τρόπαιο (Europe Trophy) (2022) στην επιτραπέζια αντισφαίριση γυναικών. Ακόμα, πλήθος αθλητριών και αθλητών του κέρδισαν μετάλλια και διακρίσεις με τα εθνικά χρώματα, στεφόμενοι νικητές σε Βαλκανικούς, Μεσογειακούς και Ολυμπιακούς αγώνες, πρωταθλητές Ευρώπης και παγκόσμιοι. Ειδικότερα, τα ανδρικά τμήματα μπάσκετ και ποδοσφαίρου έχουν διαγράψει εντυπωσιακές πορείες κατά τη διεθνή τους παρουσία. Το δεύτερο πρόκειται για το μοναδικό από την Ελλάδα που αφενός μετείχε σε τελικό του κυπέλλου Πρωταθλητριών και του Διηπειρωτικού κυπέλλου το 1971, αφετέρου έχει αγωνιστεί στα ημιτελικά της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης της UEFA, συγκεκριμένα δε δυο φορές (1985 και 1996). Το μπάσκετ αποτελεί αντίστοιχα το πλέον επιτυχημένο από όλα τα ελληνικά, καθώς και τα περισσότερα της Ευρώπης κατακτώντας 6 ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, γεγονός που το κατατάσσει στη τρίτη σχετική θέση (μαζί με τη Μακάμπι και έπειτα από τη Ρεάλ Μαδρίτης των 10 και τη ΤΣΣΚΑ Μόσχας των 8), με το 2007 και το 2009 να πετυχαίνει τριπλ κράουν. Συνολικά, ο Παναθηναϊκός έχει προκριθεί 13 φορές σε τελικό αγώνα ή αγώνες διεθνών κυπέλλων ομαδικών αθλημάτων (με χρονολογική σειρά: ανδρικά ποδόσφαιρο 2, βόλεϊ 2, μπάσκετ 7 και γυναικείο βόλεϊ 2), ενώ άλλες δύο διεκδίκησε διηπειρωτικό κύπελλο (ποδόσφαιρο το 1971 ανεπιτυχώς, μπάσκετ το 1996 επιτυχώς). Σε ατομικό επίπεδο, ξεχωρίζουν οι εξής διεθνείς διακρίσεις αθλητών: το ασημένιο του στο πιστόλι ταχύτητας κατά το Παγκόσμιο πρωτάθλημα σκοποβολής 1947, το ασημένιο στο άλμα επί κοντώ του Χρήστου Παπανικολάου κατά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου 1966 και βασικά το παγκόσμιο ρεκόρ του το 1970 –μοναδικό για άνδρα αθλητή στην ιστορία του ελληνικού στίβου–, τα χρυσά του Λεωνίδα Σαμπάνη κατά τα Παγκόσμια πρωταθλήματα άρσης βαρών 1995, 1998 και κυρίως τα αργυρά του των Ολυμπιακών αγώνων 1996, 2000.