Grupa Lotos

rdf:langString Grupa Lotos

rdf:langString Grupa Lotos S.A. – byłe polskie przedsiębiorstwo stanowiące jednostkę dominującą dla grupy kapitałowej skupiającej kilkanaście spółek produkcyjnych, handlowych oraz usługowych, głównie z branży poszukiwań, wydobycia oraz przetwórstwa ropy naftowej i dystrybucji produktów ropopochodnych (paliw, olejów, asfaltów, smarów, parafin itp.). Najważniejszą jej częścią jest rafineria ropy naftowej zlokalizowana w Gdańsku-Rudnikach, nad Martwą Wisłą – jest to największe przedsiębiorstwo na Pomorzu i druga pod względem przerobu rafineria w Polsce. Spółką matką grupy kapitałowej była spółka Grupa Lotos S.A., co powoduje, że dla uniknięcia nieporozumień używa się czasem nazw Grupa Lotos S.A. (dla spółki) i Grupa Kapitałowa Lotos (dla grupy kapitałowej). Od 2005 r. spółka publiczna notowana na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Głównym akcjonariuszem przedsiębiorstwa jest Skarb Państwa (53,19%). Od 2005 r. wchodzi w skład indeksu WIG20, a od 2009 r. – Respect Index. W 2012 r. spółka zajęła drugie miejsca w rankingach: dziennika „Rzeczpospolita” i tygodnika „Polityka”, a także szóste miejsce w rankingu wśród 500. największych firm Europy Środkowo-Wschodniej. Ogólne przychody przedsiębiorstwa w roku 2012 przekroczyły 33,5 mld złotych, przychody ze sprzedaży wyniosły ponad 33,1 mld złotych. W roku 2014 spółka zanotowała prawie 1,5 mld złotych straty, czego główną przyczyną był duży spadek cen ropy w IV kwartale tego roku. Rafineria zmieniała kilkakrotnie nazwę. Została utworzona jako Rafineria Nafty Gdańsk (początkowo z dodatkiem w budowie), następnie zmieniła nazwę na Gdańskie Zakłady Rafineryjne. Do 2003 r. zakład działał pod nazwą Rafineria Gdańska S.A., a od czerwca 2003 Grupa Lotos S.A., do której zostały przyłączone rafinerie południowe: Czechowice, Jasło i Glimar (w Gorlicach) oraz Petrobaltic – spółka zajmująca się poszukiwaniem i wydobyciem ropy naftowej. Na początku 2018 roku rozpoczął się proces fuzji Grupy Lotos z PKN Orlen. 14 lipca 2020 roku Komisja Europejska udzieliła zgody na fuzję obu przedsiębiorstw pod warunkiem sprzedaży 30 proc. udziałów rafinerii Lotos (wraz z prawem do połowy jej produkcji w zakresie ropy naftowej i benzyny) i 80 proc. stacji tej sieci (389 stacji benzynowych) oraz dziewięć składów paliw. Oznacza to wyłączenie ze struktur grupy spółek Lotos Paliwa, Lotos Infrastruktura, Lotos Terminale, RCEkoenergia, Lotos Biopaliwa, Lotos-Air BP Polska, a także południowych oddziałów spółki Lotos Asfalt. Wobec braku realizacji tych warunków, Orlen wystąpił o możliwość ich realizacji do 14 listopada 2021, a następnie do 14 stycznia 2022, na co Komisja Europejska przystała. 10 stycznia 2022 zarząd Orlenu podjął decyzję o warunkowej sprzedaży między innymi 417 stacji paliw Lotosu koncernowi MOL oraz 30% udziałów w gdańskiej rafinerii wydzielonej do dedykowanej koncernowi spółki Saudi Aramco (bez ograniczeń w zakresie dalszej sprzedaży przez Aramco nabytych udziałów oraz bez prawa pierwokupu dla Orlenu). 1 sierpnia 2022 nastąpiło przejęcie Grupy Lotos przez PKN Orlen i połączenie obu spółek. W 2015 wartość marki Lotos była szacowana na około 1,5 mld zł.