Dioclesian

rdf:langString The Prophetess, or the History of Dioclesian

rdf:langString The Prophetess: or, the History of Dioclesian is een semiopera van Henry Purcell, die in 1690 in het Londense voor het eerst werd opgevoerd. Dit werk is de eerste van Purcells vijf semiopera's; dat wil zeggen, het is een grotendeels gezongen toneelstuk, dan wel een opera met gesproken teksten erin. Het libretto is gebaseerd op het toneelstuk The Prophetess van John Fletcher en Philip Massinger uit 1622 en is een bewerking van de hand van , een van de belangrijkste acteurs uit 17de-eeuws Engeland en manager van het Dorset Garden Theatre, in die tijd ook aangeduid als The Queen's Theatre.Het werk bevat, zoals typisch voor die tijd, ook vele dansen. De choreografie werd verzorgd door . Het werk heeft vijf bedrijven, waarvan het laatste een lange masque bevat.John Dryden schreef een proloog, maar wegens de kritiek op Koning Willem III van Engeland (Stadhouder Willem III van Nederland), die op dat moment oorlog voerde in Ierland, werd deze reeds na één opvoering verboden. Het stuk handelt over de Romeinse keizer Diocletianus, maar vooral over de eeuwige strijd tussen plicht en liefde. Diocles is een gewoon soldaat en wordt bemind door Drusilla. Drusilla's tante Delphia is een zieneres en zij voorspelt dat Diocles keizer zal worden, als hij 'het zwijn' heeft gedood. De soldaat velt veel zwijnen, maar pas als hij Aper, de moordenaar van de vorige keizer Numerianus doodt (Aper = Latijn voor beer of mannetjeszwijn) wordt hij tot mede-keizer uitgeroepen en neemt de naam Dioclesian aan.De huidige keizer, nu mede-keizer, Charinus heeft een mooie zuster, Prinses Aurelia, en tot woede van de zieneres besluit Dioclesian haar te trouwen, in plaats van Drusilla. Delphia stuurt een monster om de huwelijksplechtigheid te verstoren. Vervolgens zorgt zij dat Prinses Aurelia verliefd wordt op Maximinian, neef en metgezel van Dioclesian. Na nog enige verwikkelingen krijgt Dioclesian uiteindelijk berouw, geeft zijn co-keizerschap aan Maximinian en trekt zich met Drusilla terug in het landhuis van zijn vader. Daar is hij nog niet veilig voor de jaloerse Maximinian, maar wordt gered door Delphia. De finale Masque toont ons het spektakel dat Delphia met haar magische krachten oproept om de gelukkige afloop te vieren. Bij Engelse semi-opera's uit de 17e eeuw zongen de hoofdrolspelers alleen wanneer ze bovennatuurlijke personen voorstelden. Meestal werd 'voor' hen gezongen door op het toneel aanwezige dienaars, soldaten, e.d. Dioclesian was zeer populair en werd vaak opgevoerd. We weten uit de en verslagen van ooggetuigen dat de opvoeringen buitengewoon spectaculair waren: er werd van ingewikkelde decors gebruikgemaakt. Om die reden was het opvoeren van een opera een bijzonder kostbare aangelegenheid. Purcell componeerde na Dioclesian echter nog vier soortgelijke werken, want de United Company, het gezelschap van Betterton, heeft er, althans in 1690, behoorlijk aan verdiend.