Council of Ephesus

rdf:langString Sobór efeski

rdf:langString Sobór efeski – zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego zwołane przez cesarza Teodozjusza do Efezu w Azji, trwające od czerwca do sierpnia 431 roku. W obradach uczestniczyło około 200 biskupów. Sprawami organizacyjnymi i proceduralnymi zgromadzenia kierował cesarski komisarz . Zgromadzenie w Efezie uważane jest za trzeci sobór powszechny przez Kościoły katolickie, prawosławne, przedchalcedońskie i protestanckie. Kościoły przedefeskie – między innymi Kościół perski, Kościół asyryjski, Kościół wschodnioindyjski czy Kościół Wschodu – nie uznały tego zgromadzenia za sobór i odrzuciły podjęte na nim decyzje. Zwołanie zgromadzenia poprzedził konflikt pomiędzy biskupem Konstantynopola Nestoriuszem a biskupem Aleksandrii Cyrylem, który dotyczył poprawności używania pojęcia Matka Boża (Theotokos) wobec Marii, matki Jezusa z Nazaretu. Polemika teologiczna między biskupami toczyła się wokół problemu, w jaki sposób to, co pochodzi od Boga i to, co jest z człowieka, zostało połączone w osobie Jezusa Chrystusa. W historiografii konflikt ten nazywany jest sporem chrystologicznym. Kontrowersje teologiczne przekształciły się w konflikt polityczny, który ogarnął kilka prowincji i zagroził integralności Cesarstwa Rzymskiego. Zgromadzenie w Efezie było jedynym soborem starożytnym, którego obrady wymknęły się spod kontroli władzy państwowej. Biskupi podzielili się na dwie frakcje, które zebrały się osobno, nie uznawały się nawzajem i podjęły rozbieżne uchwały. Każda z tych frakcji twierdziła, że jej obrady były soborem ekumenicznym. Przywódcy obu frakcji zostali aresztowani i usunięci z urzędów. W konsekwencji żaden z uchwalonych dokumentów nie został uznany przez cesarza i opublikowany. Kilka różnych zbiorów materiałów rozpowszechniono wkrótce po zakończeniu obrad, ale dokumenty związane z soborem zostały zebrane dopiero w VI wieku.