Commode

rdf:langString Komoda

rdf:langString Komoda – mebel skrzyniowy ustawiony na nogach, z szufladami do przechowywania bielizny stołowej, pościelowej, odzieży i drobiazgów. Komoda wykształciła się w drugiej połowie XVII wieku we Francji ze skrzyni, przez umieszczenie w korpusie szeregu szuflad. Za jej twórcę uważa się Charlesa Boulle, nadwornego ebenistę Ludwika XIV. Nazwa komoda zaczęła funkcjonować we Francji od 1708 roku, kiedy Boulle wykonał parę giętych komód dla króla.W XVIII wieku komoda rozpowszechniła się w całej Francji (meble z tego okresu określano później stylem Ludwika XIV) i innych krajach Europy. W Polsce pojawiła się także w XVIII wieku, określana staropolską nazwą praska, ze względu na to, że przechowywano w niej wyprasowaną bieliznę. Komody z początku XVIII wieku najczęściej miały wybrzuszone, fronty i boki, posiadały wygięte nóżki, były bogato zdobione. Blaty wykonane były z kamienia. Określane były terminem bombe. Z biegiem czasu komoda zmieniała swój kształt, dostosowując się do stylu w sztuce danego okresu. Stopniowo pojawiały się komody z prostymi ściankami bocznymi i falistym frontem w płaszczyźnie poziomej, na niskich nóżkach, kulistych lub konsolowych, z blatem drewnianym. Później stawały się smukłe, z wygiętymi w kształcie wydłużonej litery S i zwężającymi się ku dołowi kabriolowymi nogami, a na przełomie XVIII i XIX wieku zaczęły przybierać kształt prostopadłościanu. Również zdobnictwo komód zmieniało się z czasem. Zdobiono je fornirowaniem, intarsjowaniem, snycerką, wykańczano politurowaniem, malowaniem, pozłacaniem, laką, ozdobnymi okuciami i kluczynami. Na meblach występowały aplikacje z mosiądzu, złoconego brązu. Meble produkowano z różnych gatunków drewna – mahoniu, orzecha, dębu, kolorowego drewna drzew owocowych, topoli, palisandru, kasztanowca, jesionu. Z czasem coraz częściej stosowano drewno sosny, które było okleinowane innymi gatunkami. Początkowo komoda stanowiła wyposażenie sypialni, w drugiej połowie XVIII wieku zaczęła być stosowana także w salonie lub gabinecie jako mebel reprezentacyjny. Ustawiano na niej zegary, porcelanowe wazy, świeczniki, różnego rodzaju rzeźby z brązu lub marmuru. Często wieszano nad nimi lustra lub obrazy. W XIX wieku stała się meblem powszechnego użytku i zaczęto przechowywać w niej bieliznę, odzież i inne drobiazgi, znów stała się meblem przeznaczonym głównie do sypialni.