Atotoztli II

rdf:langString Atotoztli

rdf:langString Atotoztli (w klasycznym nahuatl czyt. [atoˈtostɬi], dosł. Wodny Ptak), także Huitzilxochtzin (czyt. [witsiɬˈʃoːtʃtsin]; fl. XV wiek) – córka władcy Azteków Montezumy I i matka trzech kolejnych władców ich państwa: Axayacatla, Tizoca i Ahuitzotla. Przez krótki okres prawdopodobnie rządziła państwem po śmierci swojego ojca, być może jako regentka. Urodziła się w rodzinie tlatoaniego Tenochtitlán Montezumy I i jego żony . Imię odziedziczyła po swojej praprababce, na wpół mitycznej księżniczce Culhuacán znanej współcześnie jako (z tego względu czasem określana bywa mianem Atotoztli II). Jej braćmi byli , za rządów ojca , oraz . W młodości wydano ją za mąż za Tezozomoca, władcę miasta Azcapotzalco i syna poprzedniego władcy Tenochtitlán, Itzcoatla. Para doczekała się trzech synów: Tizoca (najstarszy z braci), Axayacatla i Ahuitzotla (najmłodszy). Jeszcze za życia ich dziadka wszyscy trzej zaczęli karierę wojskową. Gdy Motecuzoma Ilhuicamina zmarł, prawdopodobnie w 1466, część możnych popierała kandydaturę Atotoztli na jego następczynię, zgodnie z ich planami miała rządzić jako regentka w imieniu swoich małoletnich synów. Frakcji kierowanej przez Tlacaelela udało się uzyskać wsparcie wpływowego króla Texcoco, co zwiększało szanse jej kandydatury kosztem bardziej naturalnych następców jej ojca: jej brata Iquehuacatzina oraz jej męża Tezozomoca. Zdaniem niektórych źródeł pisanych już po konkwiście, przez około sześciu lat faktycznie rządziła państwem, jednak jej wybór wzbudził kontrowersje i był zarzewiem dalszych konfliktów wewnętrznych, a część współczesnych badaczy uznaje go za niepewny. Jakkolwiek było, brak jest wzmianek o jej rządach w zachowanych genealogiach piktograficznych sprzed konkwisty. Gdy jej najmłodszy syn Axayacatl przejął samodzielne rządy, jej bracia rozpoczęli walkę o władzę i wpływy. Przywłaszczyli sobie trybut z prowincji , jednak ich przestępstwo wkrótce się wydało, a obaj bracia musieli uciekać ze stolicy, utracili też honor i status możnych. Ostatecznie Iquehuacatzin zginął w 1472 roku w zamieszkach poprzedzających wybuch wojny domowej między stronnictwem Axayacatla i wojskami .