Ariana Nozeman

rdf:langString Ariana Nozeman

rdf:langString Ariana Nozeman (ook Noseman of Nooseman), geboren als Ariana van den Bergh (Middelburg, 1626/1628 - begraven te Amsterdam, 7 december 1661) was de eerste beroepstoneelspeelster bij de Amsterdamse Schouwburg van Van Campen. Zij maakte haar debuut in 1655 in het treurspel 'Onvergelijkelijke Ariana'. Tot haar komst werden de vrouwenrollen op het toneel meestal door mannen gespeeld. Ariana Nozeman was de dochter van de toneelspeler en toneeldichter Adriaan van den Bergh. Vermoedelijk stond ze als kind al op de planken, want haar vader had een reizend gezelschap dat door Europa trok. Het was bij rondtrekkende gezelschappen gewoon, dat de vrouwen en kinderen meespeelden. In haar jeugd moet ze een wilde meid zijn geweest. Een anonieme dichter en ex-minnaar beschreef haar zo: "Van den Berghs Adriaantje, die 'k zo vaakmaal heb gestreeld, als ik in haar minnebaantje, heb het minnespel gespeelt. Ze is nu bij geen vreemde klanten, maar bij zulke daar ze hoort, en dat zijn comedianten, daar ze vaak van is geboort". Later maakte ze vermoedelijk deel uit van de "Aartshertogelijke Comedianten" van Jan Baptist van Fornenbergh, die tussen 1649 en 1654 door Noord-Duitsland en Scandinavië reisden. Dit gezelschap speelde niet alleen op kermissen, maar trad ook op aan vorstenhoven waaronder dat van de Zweedse koningin Christina.Ze trouwde in 1649 voor de gereformeerde kerk in Altona bij Hamburg met de toneelspeler Gillis Nozeman, die ook tot Fornenberghs gezelschap hoorde. Het echtpaar Nozeman zou als het eerste toneelspelersechtpaar de theatergeschiedenis ingaan.