All Russian Co-operative Society

rdf:langString Arcos (radziecka spółka handlowa)

rdf:langString Arcos Wszechzwiązkowe Spółdzielcze Towarzystwo Akcyjne (All-Russian Co-operative Society Ltd, Всероссийское кооперативное акционерное общество – Аркос) – spółka radziecka, która powstała w wyniku przyjęcia przez władze radzieckie nowej doktryny ekonomicznej tzw. NEP-u i formalnego przekształcenia funkcjonującego od 1917 londyńskiego przedstawicielstwa radzieckiej organizacji spółdzielni konsumenckich Centrosoyuz (Центросоюз) pod nazwą Centrosojus (England) Ltd. Została zarejestrowana w brytyjskim Ministerstwie Handlu 11 czerwca 1920 z kapitałem początkowym 15.000 funtów. 65% udziałów należało do Leonida Krasina, ówczesnego radzieckiego przedstawiciela (posła i przedstawiciela handlowego) w Wielkiej Brytanii. Rzeczywisty właściciel spółki – Ludowy Komisariat Handlu Zagranicznego (Народный комиссариат внешней торговли СССР) w 1921 podniósł jej kapitał do wysokości 100.000 funtów, w 1922 do 500.000 funtów, zaś w 1923 do 10 mln złotych rubli. Od 1922 spółka nosiła skróconą nazwę Arcos. W 1923 Rada Komisarzy Ludowych upoważniła spółkę do działalności na terenie ZSRR. Arcos pełnił funkcję pośrednika w operacjach eksportowo-importowych radzieckich central handlu zagranicznego i bezpośrednio wielu innych podmiotów gospodarczych z partnerami brytyjskimi. Spółka zatrudniała około 500 osób, z tego 1/3 obywateli radzieckich. Spółka wielokrotnie stanowiła też parawan dla działań organizacji wywiadowczych, co było też m.in. powodem zerwania w 1927 przez Wielką Brytanię stosunków dyplomatycznych z ZSRR, jak też zawieszenia działalności spółki. W 1929 stosunki wznowiono, również pracę spółki, lecz coraz więcej transakcji powierzano nie jej a Przedstawicielstwu Handlowemu ZSRR w Wielkiej Brytanii. Sama spółka ponownie zaprzestała działalności w 1937 a dalszą wymianę towarową prowadzono za pośrednictwem tegoż Przedstawicielstwa.